Croix La Villa Cavrois vue d'extérieur © Centre Des Monuments Nationaux - Jean-Luc Paillé

De art deco in al zijn glorie

Art deco is veel eerder een manifest dan een artistieke stroming. Deze bouwstijl ontwikkelt zich in de Hauts-de-France na de Grote Oorlog, bij de heropbouw van de vernielde steden. Hij straalt inventiviteit, kleur en de veerkracht van de inwoners uit. De toch wel baanbrekende architecten uit die tijd hielden geen rekening met wat Parijs oplegde en vonden een stijl uit die doordrongen was van regionalisme en die we nergens anders terugvinden. Dit is een ontdekkingstocht doorheen de bruisende jaren twintig, waar je gelukkig en optimistisch van wordt!

©Saint-Quentin, bâtiment Art Nouveau "Le Fleuron d'Isle"|CRTC Hauts-de-France - Sylvain Cambon

Croix

01. Villa Cavrois

De pakketbootstijl

Deze villa is zo mooi en functioneel

dat je jezelf ziet wonen in het interieur dat tegelijk elegant, sober en geraffineerd is. Je raakt gefascineerd door de vele materialen, kleuren, volumes en weerspiegelingen die de Villa Cavrois in Croix, het meesterwerk van Mallet Stevens, te bieden heeft. Ze werd tijdens de vorige eeuw gebouwd voor een textielmagnaat met visie. Het park en de lange spiegelende waterpartij dragen extra bij tot de sereniteit van deze plek. Ervaar een totale harmonie!

Bezoek de Villa Cavrois

02. Saint-Quentin

3.000 om ter mooiste gevels

Als je rondstruint door Saint-Quentin kom je ogen tekort! Friezen die over de gevels lopen, kleurrijke mozaïeken, boogramen versierd met bloemen, fruit en andere natuurelementen…

De art deco trekt hier al zijn registers open.

Het postgebouw, met een vlechteffect in het metselwerk en kubistisch geïnspireerde mozaïeken in het interieur, de oude bioskoop ‘Le Carillon’, de glasramen van de twee kapellen van de basiliek met een waaier van rozige tinten aan de ene kant en rossige herfsttinten aan de andere kant, de muziekschool, de zaal van de gemeenteraad en niet te vergeten het stationsbuffet versierd met prachtige, gestileerde bloemmotieven. Je zou ter plekke de Charleston beginnen dansen!

Er geraken

Noord-Frankrijk_Saint Quentin 4 © Sylvain Cambon Agence Aisne Tourisme

Noord-Frankrijk_Buffet De La Gare De Saint Quentin © Ville De Saint Quentin

Noord-Frankrijk_Saint-Quentin_Hôtel de Ville_Art Déco _CRTC Hauts-de-France-Sylvain Cambon

Noord-Frankrijk_Saint-Quentin promeneurs à la découverte des trésors de l'Art Déco © Agence Aisne Tourisme - Sylvain Cambon

Noord-Frankrijk_Buffet De La Gare De Saint Quentin © Ville De Saint Quentin 4

Noord-Frankrijk_Conservatoire De Musique De Saint Quentin ©office De Tourisme Et Des Congres Du St Quentinois

Bruay-la-Buissière - Béthune

03. Art deco tussen de slakkenbergen en de mijnwerkershuisjes

Noord-Frankrijk_Béthune Centre Ville Hôtel de Ville © Office du Tourisme de Béthune Bruay -Jakeduken

Noord-Frankrijk_Béthune, Hôtel De Ville détail verrière Art Déco © Office de Tourisme de Béthune Bruay - Michel Guilbert

Noord-Frankrijk_Bruay-la-Buissière Piscine municipale Art Déco vue sur le plongeoir et le bassin © CRTC Hauts-de-France - Anne-Sophie Flament

Noord-Frankrijk_Bruay-la-Buissière Piscine municipale Art Déco © CRTC Hauts-de-France - Anne-Sophie Flament

Noord-Frankrijk_Béthune l'hôtel de ville le hall d'entrée Art Déco et ses escaliers © Office du Tourisme de Béthune Bruay - Michel Guilbert

Noord-Frankrijk_Béthune Hôtel de Ville vue sur la verrière ouvragée Art Déco © Office du Tourisme de Béthune Bruay - vasseurmarc

Als je in het mijnbekken arriveert via het station van Lens ervaar je onmiddellijk de art-decosfeer die alle clichés over het ‘zwarte land’ van tafel veegt. Muurmozaïeken vertellen over de mijnbouwactiviteiten in de ontvangsthal. Buiten heb je de indruk dat er een locomotief het station binnenrijdt. In Bruay-la Buissière, op enkele kilometers van Lens, sta je versteld van het uitgestrekte buitenzwembad in de vorm van een gestileerde pakketboot. Met zijn nog intacte kleedkamers krijg je de indruk dat je op een trans-Atlantische lijnboot zit! Het is een van de laatste zwembaden in deze stijl in Frankrijk die, net zoals het Stade-Parc vlakbij, nog open zijn voor het publiek. Deze twee faciliteiten werden in 1936 ontworpen voor de vrijetijdsbesteding van de mijnwerkers. En de show gaat door in Béthune, met het stadhuis en de naburige huizen, de grote markt, de Sint-Vaastkerk… De hele stad ademt art deco!

Lille

04. Art-decowandeling

In de Rijselse metropool

De art deco scheert hoge toppen in Lille, op de top van het 104 meter hoge belfort dat op de lijst van het UNESCO-werelderfgoed staat. Onderaan het belfort zien de indrukwekkende verticale lijnen en het roodoranje metselwerk er nog indrukwekkender uit. Bij een art-decowandeling door de stad is de gevel van het oude restaurant ‘L’huîtrière’ een echte must. Het maritieme thema met vissen en schaaldieren lijkt wel een reclameposter voor dit visrestaurant. Nog steeds in de oude binnenstad van Rijsel vinden we de banketbakkerij Meert, een lust voor het oog en de smaak! Betreed deze art-decotempel met zijn verguldsels, cassetteplafonds en smeedijzeren balkons en geniet er van de vermaarde vanillewafels.

In Lambersart, nabij Lille, is de Avenue de l’Hippodrome een aaneenschakeling van art deco, die naar zijn hoogtepunt klimt vanaf huisnummer 309. Je zal versteld staan van de kleinere replica van de Villa Cavrois! In Roubaix beleef je een betoverend moment in het museum van La Piscine, gelegen in het voormalige art-decozwembad met zijn gigantisch, oranje glasraam dat zijn unieke, warme licht laat stralen op het met mozaïek beklede zwembad met zeedecoraties omzoomd door standbeelden.

Ontdek Lille

Noordfrankrijk_Lille_Patisserie Meert © Hauts-de-France Tourisme_Xavier Renoux

Lille Centre Le beffroi de l Hotel de Ville vu de l'extérieur © CRTC Hauts-de-France - Frederik Astier

Noordfrankrijk_Roubaix_Musée Piscine_ Sculpture © Hauts-de-France Tourisme_Benjamin Teissedre

Noord-Frankrijk_Roubaix _ Musée La Piscine _ le bassin des sculptures © CRTC Hauts-de-France - Benjamin Teissedre

05. Cambrai

Moderniteit tussen de wallen

Over het stadhuis van Cambrai

ontstond een controverse tussen de aanhangers van de vooroorlogse architectuur en degenen die resoluut kozen voor moderniteit. De modernisten wonnen het pleit! Het is een van de laatste art-decogebouwen uit de streek. De art deco verspreidde zich vervolgens over de hele stad, van de Mail Saint-Martin nabij de grote markt tot de Kamer van Koophandel en Industrie, waar een zon in mozaïek de vloer doet baden in gekleurd licht, en het theater waar de zaal vol bogen en maskers is versierd met een koepel met muzen, hoorns des overvloeds en plantenfriezen. Je raakt ervan in vervoering!

Bezoek het stadhuis

Maubeuge

06. Zaal Sthrau

Puur genot

Noord-Frankrijk_Maubeuge La Salle Sthrau verrière Art Déco © Office De Tourisme Sambre Avesnois

Noord-Frankrijk_Maubeuge Salle Sthrau vue d'ensemble © Office de Tourisme Sambre Avesnois

Verbeelding en inventiviteit vieren hoogtij onder leiding van architect Lafitte, die de wederopbouw van deze in 1914 verwoestte, voormalige jezuïetencollegekapel uitvoerde. Hij heeft het gebouw, dat een unieke concertzaal zou worden, werkelijk gesublimeerd. Voorbij de sobere ingang word je verblind door de pracht. Felle kleuren, smeedijzerwerk, glas en keramiek sieren de twee verdiepingen: een muziekkamer op de begane grond en een balzaal met glazen koepel op de eerste verdieping zijn verbonden door een monumentale trap. Deze onderdompeling in de bruisende jaren twintig zal je nog lang bijblijven.

Ontdek

Duinkerken

07. De bijzondere Excentric-wijk

De bijnaam die de Duinkerkenaren aan de Rosendaël-wijk van Duinkerken geven, hebben we te danken aan architect François Reynaert die 35 huizen ontwierp, het ene al origineler en modernistischer dan het andere. Deze architect was een ondernemer-ontwerper, oud-metselaar en gouden medaillewinnaar op de tentoonstelling voor decoratieve kunsten van 1925. Zijn verbeelding was niet te beteugelen en zijn moto luidde ‘Alles is van belang’. De namen die de eigenaars aan hun huizen gaven, zetten de toon! L’escargot (slak), Suzette, Le Baldaquin (baldakijn), Les Disques (schijven), Les Volutes (voluten), Les Anneaux (ringen), Les Copeaux (krullen), met een gevel die wel geschaafd lijkt, of de L’Excentric Moulin (excentrieke molen) voor een vroegere dancing… Een grappige, ietwat absurde en charmante wandeling, bovendien in de gezonde lucht van de Noordzee…

Noord-Frankrijk_Dunkerque façades du quartier Excentric © Office De Tourisme Et Des Congrès de Dunkerque - Samuel Dhote

Albert

08. De basiliek van Albert

Een neobyzantijnse uitzondering in het land van de art deco

Noord-Frankrijk_Albert La basilique Notre-Dame de Brebières vue du parvis © Office du Tourisme Pays Du Coquelicot - Eloise Michel

Noord-Frankrijk_Albert Basilique Notre-Dame De Brebières vue de la nef © Somme Tourisme - C.Pegard

Noord-Frankrijk_Nef De La Basilique D'albert © Studio Vast Ot Pays Du Coquelicot

Noord-Frankrijk_Basilique D'albert © Eloise Michel Ot Pays Du Coquelicot (13)

Noord-Frankrijk_Basilique D'albert © Eloise Michel Ot Pays Du Coquelicot (23)

De top van de klokkentoren is versierd met 40.000 gouden bladeren… Tijdens de oorlog stond boven op ‘Het Lourdes van het Noorden’, zoals Paus Leo XIII het noemde, een Gouden Maagd die op meer dan 70 meter hoogte uitkwam, als een vuurtoren in de vlakte, een beschermend visioen, een teken van hoop waarvan de typische prentkaart het Gemenebest rondging. De basiliek, die tijdens de oorlog beschadigd raakte, werd volledig in haar oorspronkelijke staat hersteld na het conflict. Het is een understatement dat het een echte blikvanger is in een stad die gewijd is aan innovatieve art-decoarchitectuur. Vanaf 1920 maakte internationale financiering de wederopbouw mogelijk. De uitbundigheid van de decoraties maakt je duizelig: fresco’s, glas-in-loodramen, mozaïeken, marmeren altaren en beschilderde plafonds. Bij een dergelijke artistieke losbandigheid, nauwelijks zichtbare details, symbolische inscripties, … weet je niet waar je eerst moet kijken!

Bezoek de basiliek

09 : Mers-les-Bains

Zwemplezier aan zee

Een lange rij strandcabines en bijna 600 kleurrijke villa’s wedijveren in al hun elegantie op de zeedijk en in de straten… Maak een reis tussen de Belle Époque en de Roaring Twenties in de kleine badplaats Mers-Les-Bains in het zuiden van de Sommebaai.

Een beetje geschiedenis: met de komst van de spoorlijn Paris-Le Tréport konden volledige families van welgestelde Parijzenaren zich overleveren aan de geneugten van de zee. Al gauw was er dan ook een toename in luxueuze gebouwen, met zeer verticale lijnen, bewerkte balkons en boogramen. In Anglo-Normandische, Vlaamse, Moorse of zelfs renaissancestijl, elke villa is anders dan zijn buur en vertelt zijn eigen verhaal op zijn eigen manier. Opaline, Aiglon, L’étoile de mer en La Fée Tiche… de namen zijn al even vindingrijk! Zet je ’s avonds met de rug naar de zee op de Esplanande Général Leclerc. Hier heb je immers een prachtig zicht op hoe de ondergaande zon op de paarskleurende gevels speelt. Het lijkt wel een postkaart. Wandel zo dicht mogelijk langs deze huizen om alle details te ontdekken. Vaak zal je niet weten waar je eerst moet zien! Hier zijn het de keramische cabochons die opvallen, daar de mozaïekfriezen die uitzonderlijk zijn. En aan nog een andere villa zijn het dan weer de smeedijzeren balkons. Uniek en romantisch!

Er geraken