Noord-Frankrijk_Cassel, Musée de Flandre©CRTC Hauts-de-France - Stéphane BouillandNoord-Frankrijk, Cassel, Musée de Flandre
©Noord-Frankrijk, Cassel, Musée de Flandre|CRTC Hauts-de-France - Stéphane Bouilland

Kunst en therapie: musea als antistress

Er is een sterk verband tussen kunst en therapie. Wist je bijvoorbeeld dat Henri Matisse zijn schilderijen uitleende aan zieke vrienden om hen te helpen herstellen? Kunst is welwillend en verzacht de pijn. De schoonheid van een kunstwerk bewonderen, zorgt voor positieve emoties. En dat is uitstekend voor onze gezondheid, volgens therapeuten en cultuurprofessionals. Dus doe jezelf een plezier: bezoek een museum met magische krachten. Er zijn er maar liefst 90 in Hauts-de-France in het noorden van Frankrijk!

Punt nr. 1

Kunst geeft positieve energie

Van kunst gaat positieve energie uit. Volgens Michel Lejoyeux, hoofd van de afdelingen psychiatrie en verslavingszorg van de ziekenhuizen Bichat en Maison Blanche, is het een middel tegen depressie en bevordert het ‘een goede gemoedstoestand’ die onlosmakelijk samenhangt met een goede gezondheid. In zijn boek ‘Tout déprimé est un bien portant qui s’ignore’ (Iedere gedeprimeerde is een gezond mens die zichzelf niet kent) pleit Michel Lejoyeux ervoor dat de relatie met kunst een emotie opwekt die de aanmaak van serotonine bevordert. Dit hormoon is belangrijk voor een goede gezondheid. Hij raadt aan om 10 minuten te staren naar een kunstwerk waar je van houdt en om dit één keer per week te herhalen ‘zodat er een emotionele gewoonte ontstaat’. Het doel is, volgens hem, om niet langer onder de duim te zitten van onze grote hemisfeer, die van het redeneren en organiseren, en ruimte te geven aan de kleine hemisfeer, die van de emotie, de intuïtie, de leegte en het loslaten.

Punt nr. 2

De kracht van kunst

 

 

Sommige van de beroemdste schilders geloven dat kunst therapeutische, zo niet magische krachten heeft! “Ik maakte een groot schilderij, een groot vlak van geel en oranje met een wit vierkant in het midden. In heel fel geel en oranje. En ik heb het hem gebracht en in zijn kamer gezet en gezegd: kijk alsjeblieft elke dag naar dit schilderij en mediteer over de kleur. En zijn toestand is wonderbaarlijk verbeterd”, vertelde Sam Francis.

Aan de andere kant van de Atlantische Oceaan, in Canada, wordt een bezoek aan een museum zelfs voorgeschreven voor contemplatieve sessies. Schoonheid en esthetiek zouden inderdaad overeenkomen met een fysiologische behoefte. Nicole Parent, directeur-generaal van de Franstalige Artsen van Canada, stelt dat: “Bij het beschouwen van een kunstwerk of het zich verdiepen in een creatieve activiteit dezelfde elementen betrokken zijn die inwerken op cognitieve functies, welzijn, stress, angst… Het is op dit niveau dat de voordelen werden aangetoond.”

Punt nr. 3

Je geheugen en concentratie boosten met kunst

Het bestuderen van een kunstwerk biedt verschillende voordelen: het onthult details die je normaal zou missen, het stimuleert je geheugen, het ontwikkelt je concentratie en het legt verbanden. Probeer het maar eens!

Het Ofcom, de Britse regelgevende instantie voor telecommunicatie, stelt vast “dat in een wereld van digitale afleidingen concentratie een verloren kunst is geworden”. De organisatie bevestigt dat elke smartphonebezitter gemiddeld om de 12 minuten zijn telefoon controleert en concludeert dat “als we de hele tijd geconnecteerd blijven, we uiteindelijk alleen maar in een constante staat van alertheid zullen verkeren”.

Zeg dus stop tegen het zappen! Zeg stop tegen je schermen! Doe jezelf een plezier, kijk niet op je smartphone en leer weer rondom je te kijken om de emotie in je naar boven te halen bij het zien van een zonsondergang, een bos bloemen of een scène uit het dagelijks leven. Kunst is niet alleen een therapie, maar ook een openbaring van de grote momenten van de geschiedenis en van de eenvoudige dingen van het dagelijks leven, waaraan we geen aandacht meer schenken.

“Als je zorgvuldig begint te observeren, vallen je dingen op die je nooit eerder hebt gezien. Je opent je geest, je bevrijdt je gedachten. Het is een aangename ervaring. Beoefend in een groep, is het nog beter. Maar je kunt het ook alleen doen, zittend op een bankje”, zegt Claire Bown, curator en kunsthandelaar in Londen.

Punt nr. 4

Verbanden leggen? Met kunst lukt het!

Dat is het doel van de Ateliers du Regard, in 2011 opgericht door Stéphane Coviaux, specialist in de Italiaanse renaissance, die bedrijven een collectieve benadering van kunst aanbiedt. Deze zeer speciale gids nodigt je uit om drie minuten stil te staan voor een kunstwerk en vervolgens je indrukken en analyses met de groep te delen. “Tijdens een workshop ervaar je echt je relatie met het werk. Als je voor het werk staat, ontstaat er niet enkel een overdracht van kennis maar een overdracht van ervaring. En dat is heel belangrijk”, benadrukt de historicus. “Voor de werknemers van een bedrijf is het een manier om de tijd te nemen om na te denken, het stelt hen in staat om aan verschillende zaken te werken zoals aandacht, empowerment of collectieve intelligentie.”

Sluiten